Varshmëria e Maqedonisë nga gazi natyror


Të nevojshme janë vetëm 250 milionë metra kub gaz, por Maqedonia është më e varur nga të tjerët në rajon, shumica e të cilave kanë një rrjet aktiv ose do të ndërtojnë terminalet. Ndërsa shumica e luftës për sa më shumë alternativa të furnizimit zhvillohet, Maqedonia është ende duke pritur për një tjetër opsion

Shkup, 11 qershor  – Deri tani vetëm gazin rus mund të dorëzohet përmes Korridorit Ndërkombëtar 8, i cili kalon përmes Ukrainës, Moldavisë, Rumanisë dhe Bullgarisë. Ambasadori i SHBA Jesse Baisley në konferencën “Forumi Maqedonas i Energjisë 2018” në Strugë tha se Maqedonia është një nga vendet më të varura se të tjerët në rajon dhe në botë se si dhe nëse gazi do të vijë, dhe kjo është konfirmuar nga argumentet e raportit Bulgartransgaz për 10 vitet e ardhshme, të paraqitura përmes “Kapitalit” bullgarë, shkruan Flaka.

“Shtetet e Bashkuara kanë kohë që po mbështesin projekte të tilla si korridori i gazit jugor, i cili do të lejojë që Evropa qendrore dhe jugore të fitojë akses në gazin nga Azerbajxhani. Gjithashtu, eksporti i gazit natyral të lëngshëm nga Shtetet e Bashkuara fillon të eksportojë në terminalet verior dhe Greqin”, shtoi ambasadori i SHBA.

Bullgaria po përpiqet të bëhet një lojtar rajonal në shpërndarjen e gazit natyror dhe optimizmi i kryeministrit Bojko Borisov pas takimit me presidentin rus Vladimir Putin po rritet. Bullgaria duhet të fillojë ndërtimin e lidhjes me “Rrjedhën Turke”, dhe rrjeti do të jetë gati deri në vitin 2020. Por për këtë, siç pretendon Kapital, nevojiten klientë të qëndrueshëm dhe i vetmi blerës i besueshëm për blerjen përmes Bullgarisë është vetëm Maqedonia.

Çështja është nëse do të jetë e mjaftueshme për shkak të nevojës për likuiditet, nevojiten më shumë fonde dhe nevojat e Maqedonisë për momentin janë vetëm 250 milionë metra kub në vit, me parashikimet më optimiste për t’i kthyer ato në një miliard, por vetëm nëse ekonomia po përparon me shpejtësi dhe po ndërtohet infrastruktura e mirë.

Koncepti i një qendre të shpërndarjes së gazit në territorin e Bullgarisë është një projekt që punon së bashku me Komisionin Evropian. Vendi po përpiqet të mbajë pozicionin strategjik në hartën e gazit evropian dhe të mos lejojë që ajo të anashkalohet nga projektet kryesore të infrastrukturës.

Nga plani i Bulgartransgaz për zhvillimin e rrjetit në 10 vitet e ardhshme, mund të vëzhgohen disa fakte interesante rreth asaj se si vendet e Evropës Juglindore punojnë për interesat e tyre dhe cilat projekte në sektorin e gazit janë realizuar apo planifikuar, ndërsa në Bullgari ekzistojnë vetëm pjesëmarrje periferike.

Turqia përmes një prej tubave të “Rrjedhës Turke” do të marrë 13 miliardë metra kub të gazit direkt nga Rusia dhe do të bëhet e pavarur nga kompania bullgare, e cila deri tani ka “ndërmjetësuar”. Turqia gjithashtu furnizon LNG të lëngshme nga Algjeria dhe Nigeria, importon gaz nga Irani dhe Azerbajxhani dhe zhvillon një program për sigurimin e burimeve të veta. Në fund të majit ajo filloi të zbatojë gjashtë miliardë metra kub të rënë dakord nga fusha e Azerbajxhanit “Shah Deniz 2”. Sipas raportit të Bulgartransgaz, Turqia ka kapacitetin për të ofruar dhe transportuar në vendet fqinje në Evropë.

Greqia ka dyfishuar konsumin në katër kub në dhjetë vitet e fundit dhe në të ardhmen do të duhet 5.5. Furnizohet nga terminalet e LNG nëpërmjet Bullgarisë nga Rusia, nëpërmjet një lidhjeje me gazin me Turqinë. Grekët gjithashtu do të marrin gaz nga vendi Shah Deniz 2 dhe gjithashtu do të jenë të lidhur me flotën e cisternës së Mesdheut si një projekt i “interesit të përbashkët” nga Komisioni Evropian. Në Aleksandropulos do të ndërtohet terminali për LNG nga Algjeria, Katari dhe Shtetet e Bashkuara, dhe si klient i mundshëm këtu në kombinim është Maqedonia.

Tubacioni Trans-Adriatik TAP duhet të lidhë Turqinë dhe Italinë nëpërmjet Greqisë dhe Shqipërisë dhe duhet të lidhet me gazsjellësin Trans Anatolian që duhet të mbajë gaz nga Azerbajxhani.

Kroacia në ishullin Krk po ndërton një terminal LNG me mbështetje nga BE dhe Shtetet e Bashkuara dhe do të jetë gati në vitin 2020. Nuk është një vend tranzit përmes të cilit mund të kalojë gazi, por me këtë terminal do të sigurojnë dy miliardë kube për vete.

Përveç kësaj, Kroacia, Shqipëria dhe Mali i Zi këtë pranverë lidhën marrëveshje me firmën SOCAR të gazit kombëtar Azerbajxhan për të ndërtuar një tubacion gazi nga Greqia përgjatë bregut të Adriatikut deri në Slloveni, Austri dhe Itali. Qëllimi është të transportojë gazin Kaspik që hynë në Turqi nëpërmjet TANAP.

Serbia furnizon 80 për qind të nevojave të saj me gazin rus nëpërmjet Ukrainës, Rumanisë dhe Hungarisë. Nëse në të ardhmen Rusia vendos të shkurtojë gazin në Ukrainë, ai vend ka burimet e tij të mëdha dhe mund të negociohet me Serbinë, e cila ka një alternativë plus dhe përmes Bullgarisë.

Rumania është tërësisht e pavarur dhe konsumon 11 miliardë metra kub me 85 për qind të kapaciteteve të veta.

Baby Boo